Poruszanie się ciągnikiem rolniczym po drogach wiąże się z konkretnymi obowiązkami i ograniczeniami, które trzeba znać. Jeśli prowadzicie taki pojazd lub planujecie to zrobić, sprawdźcie, jakie przepisy Was obowiązują i o czym musicie pamiętać, aby jazda była bezpieczna i zgodna z prawem.
Czym jest ciągnik rolniczy według przepisów?
Zgodnie z art. 2 pkt 44 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, ciągnik rolniczy to: „pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia rozwijanie prędkości nie mniejszej niż 6 km/h, skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych lub ogrodniczych; ciągnik taki może być również przystosowany do ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych”
W praktyce oznacza to, że ciągnik rolniczy musi być w stanie poruszać się z prędkością co najmniej 6 km/h i służy głównie do współpracy ze sprzętem rolniczym, leśnym lub ogrodniczym. Może również ciągnąć przyczepy i wykonywać prace ziemne, takie jak orka czy transport materiałów na polu.
Ważne jest, abyście pamiętali, że ciągnik rolniczy nie jest traktowany jako pojazd wolnobieżny – podlega takim samym wymaganiom jak inne pojazdy silnikowe w ruchu drogowym, w tym obowiązkowi rejestracji, posiadania polisy OC i przestrzegania określonych zasad technicznych.
Jakie prawo jazdy na ciągnik rolniczy?
Jeśli planujecie prowadzić ciągnik rolniczy po drogach publicznych, musicie posiadać odpowiednie uprawnienia.
Podstawowym dokumentem jest prawo jazdy kategorii T, które pozwala kierować samym ciągnikiem rolniczym, ciągnikiem zagregowanym z inną maszyną rolniczą i ciągnikiem z jedną lub dwiema przyczepami.
Poza tym, posiadacze prawa jazdy kategorii B mogą kierować ciągnikiem rolniczym, ale bez przyczepy. A ci, którzy mają kategorię B+E, mogą prowadzić ciągnik rolniczy z jedną lub dwiema przyczepami.
Jakie dokumenty musi mieć kierowca ciągnika rolniczego?
Właściciel ciągnika rolniczego, poza prawem jazdy kategorii T lub B albo B+E, musi posiadać dowód rejestracyjny oraz tablice rejestracyjne, które stwierdzaj dopuszczenie do ruchu niezarejestrowanego wcześniej ciągnika rolniczego.
Właściciel ciągnika rolniczego jest obowiązany do przeprowadzania badania technicznego i zgodnie z art. 81 ust. 7 Ustawy prawo o ruchu drogowym „okresowe badanie techniczne ciągnika rolniczego, przyczepy rolniczej oraz motoroweru przeprowadza się przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, a następnie przed upływem każdych kolejnych 2 lat od dnia przeprowadzenia badania.”
Prędkość ciągnika rolniczego – jakie ograniczenia obowiązują?
Zgodnie z przepisami z Ustawy Prawo o ruchu drogowym, ciągnik rolniczy (również z przyczepą) może jechać z prędkością 30 km/h, chociaż nowoczesne maszyny są homologowane do prędkości nawet 50 km/h.
W planach Ministerstwa Infrastruktury jest podniesienie tego limitu do 40 km/h, ze względu na to, że współczesne ciągniki są już o wiele bezpieczniejsze niż te sprzed paru lat.
Wyprzedzanie ciągnika na drodze – uwaga na ten przepis!
Zgodnie z art. 24 Ustawy Prawo o ruchu drogowym ust. 6, kierujący ciągnikiem rolniczym jest obowiązany zjechać jak najbardziej na prawo, celem ułatwienia wyprzedzenia go innym pojazdem.
Czy ciągniki rolnicze mogą poruszać się po drogach ekspresowych lub autostradach?
Już sama definicja autostrady, zawarta w Ustawie Prawo o ruchu drogowym, daje jasno znać, że jest to droga do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowców, które na równej poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość wynoszącą co najmniej 40 km/h, w tym też podczas ciągnięcia przyczep. A jak wspomnieliśmy wcześniej, ciągniki rolnicze obowiązuje limit prędkości do 30 km/h.
Z kolei, droga ekspresowa jest przeznaczona tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowca.
Ciągnik rolniczy vs. inni uczestnicy ruchu drogowego – o czym pamiętać?
Poruszając się ciągnikiem rolniczym po drogach publicznych, musicie pamiętać, że jesteście pełnoprawnymi uczestnikami ruchu, ale też kierujecie pojazdem, który może wpływać na jego płynność. Dlatego, na drodze ciąży na Was kilka dodatkowych obowiązków wobec innych kierowców, rowerzystów czy pieszych. O czym szczególnie warto pamiętać?
Nie utrudniajcie ruchu - zgodnie z art. 19 ust. 2 pkt 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, kierujący ma obowiązek jechać z prędkością nieutrudniającą ruchu innym uczestnikom. Jeśli Wasz ciągnik jedzie wolno, a za Wami tworzy się korek, powinniście – gdy jest taka możliwość – zjechać na pobocze lub umożliwić wyprzedzanie.
Ustępujcie pierwszeństwa tam, gdzie to wymagane – prowadząc ciągnik, musicie bezwzględnie przestrzegać zasad pierwszeństwa – szczególnie na skrzyżowaniach, przejazdach dla rowerów i przejściach dla pieszych (art. 26 i 27 Prawa o ruchu drogowym).
Pamiętajcie o sygnalizacji manewrów - ze względu na gabaryty ciągnika i często ograniczoną widoczność dla innych kierowców, każdą zmianę pasa, zamiar skrętu czy zatrzymania musicie wyraźnie i odpowiednio wcześnie sygnalizować (art. 22 ust. 5 Prawa o ruchu drogowym).
Szczególna ostrożność podczas wjazdu i zjazdu z pól - wjazdy na pola czy drogi gruntowe często nie są dobrze oznakowane. Pamiętajcie, aby w takich sytuacjach zachować szczególną ostrożność i upewnić się, że nie wymuszacie pierwszeństwa lub nie zaskakujecie innych kierowców.
Dbajcie o czystość drogi - jeśli wyjeżdżacie z pola i naniesiecie błoto na jezdnię, macie obowiązek je usunąć. Wynika to z art. 91 Kodeksu wykroczeń. Zanieczyszczenie drogi stanowi wykroczenie i może skutkować mandatem do 1500 zł.
Mandaty i kary za naruszenia przepisów przez kierowcę ciągnika rolniczego
Niestosowanie się przez kierującego ciągnikiem rolniczym do obowiązku zjechania jak najbardziej w prawo w celu ułatwienia wyprzedzania jest karane mandantem w wysokości 100 zł.
Niestosowanie się do znaku B-6 „zakaz wjazdu ciągników rolniczych” jest karane mandatem w wysokości 250 zł i 3 punktami karnymi.
Jeżeli przewozicie osoby w ciągniku rolniczym lub na przyczepie w sposób niezgodny z przepisami, musicie liczyć się z poważnymi konsekwencjami, najważniejsze kary to:
Przewóz osoby pojazdem nieprzeznaczonym do przewozu ludzi (ciągnik rolniczy lub przyczepa):
1 osoba – 300 zł i 6 punktów karnych
2 osoby – 600 zł i 7 punktów karnych
3 osoby – 900 zł i 8 punktów karnych + możliwe zatrzymanie prawa jazdy na 3 miesiące
4 osoby – 1200 zł i 9 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
5 osób – 1500 zł i 10 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
6 osób – 1800 zł i 11 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
7 osób – 2100 zł i 12 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
8 osób – 2400 zł i 13 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
9 osób – 2700 zł i 14 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
10 lub więcej osób – 3000 zł i 15 punktów karnych + zatrzymanie prawa jazdy
Przewóz większej liczby osób niż określona w dowodzie rejestracyjnym:
1 osoba – 300 zł i 1 punkt karny
2 osoby – 600 zł i 2 punkty karne
3 osoby – 900 zł i 3 punkty karne