Czarna skrzynka w samochodzie - co to takiego i co mówią przepisy?

Czarna skrzynka w samochodzie to zaawansowane urządzenie rejestrujące dane z pojazdu i zachowania kierowcy podczas wypadków drogowych. Od 7 lipca 2024 roku stała się obowiązkowym wyposażeniem nowych samochodów, sprzedawanych na terenie UE. Dowiedzcie się, jakie informacje gromadzi czarna skrzynka oraz jak może wpłynąć na bezpieczeństwo na drogach.

Czym jest czarna skrzynka i jak działa?

Czarna skrzynka w samochodzie, znana również jako rejestrator danych lub Event Data Recorder (EDR), to urządzenie, które zapisuje najważniejsze informacje o pojeździe i działaniu kierowcy w momencie wypadku lub kolizji.

Urządzenie to gromadzi dane takie jak prędkość pojazdu, użycie hamulców, położenie przepustnicy, siłę zderzenia oraz działanie systemów bezpieczeństwa, takich jak poduszki powietrzne.

Czarna skrzynka w samochodzie działa podobnie do tych stosowanych w lotnictwie, dostarczając cennych informacji, które mogą być analizowane po wypadku w celu zrozumienia przyczyn zdarzenia oraz poprawy bezpieczeństwa na drogach.

Zapis z czarnej skrzynki - jakie dane będą rejestrowane przez urządzenie?

Czarne skrzynki w samochodach będą rejestrować szereg informacji, które pomogą w analizie wypadków i zwiększeniu bezpieczeństwa na drogach:

• Prędkość pojazdu - rejestrowana przed i w momencie wypadku.
• Stan systemu hamulcowego - czy hamulce były używane, a jeśli tak, to w jakim stopniu.
• Procentowy stopień otwarcia przepustnicy - informacja o tym, jak mocno pedał gazu był wciśnięty.
• Stan kontrolki systemu pomiaru ciśnienia powietrza w oponach (TPMS).
• Działanie i aktywność tempomatu.
• Kąt skrętu i ruchy kierownicy - jak kierowca sterował pojazdem.
• Stan aktywnych systemów wspomagania kierownicy.
• Stan pasów bezpieczeństwa i napinaczy pasów - czy kierowca i pasażerowie mieli zapięte pasy.
• Aktywacja poduszek powietrznych - moment i siła aktywacji poduszek powietrznych.
• Przyspieszenie wzdłużne i poprzeczne - siły działające na pojazd w czasie zdarzenia.
• Lokalizacja GPS - dokładne położenie pojazdu w momencie wypadku.

Rejestracja tych danych ma na celu dokładniejsze zrozumienie przyczyn wypadków i pomoc w opracowywaniu bardziej skutecznych środków bezpieczeństwa.

Czarne skrzynki w samochodach od kiedy będą obowiązywać?

Od 6 lipca 2022 roku czarne skrzynki, czyli rejestratory danych zdarzeń (EDR), stały się obowiązkowym wyposażeniem dla wszystkich nowych modeli samochodów osobowych i dostawczych homologowanych w Unii Europejskiej.

Od 7 lipca 2024 roku obowiązek ten rozszerzy się na wszystkie nowe samochody sprzedawane na terenie UE, co oznacza, że każde nowe auto wprowadzane na rynek będzie musiało być wyposażone w takie urządzenie.

Celem tego przepisu jest zwiększenie bezpieczeństwa na drogach poprzez dokładniejszą analizę wypadków i lepsze zrozumienie ich przyczyn.

Czy w starszych autach należy montować czarne skrzynki?

Nie. W starszych pojazdach nie będzie takiego obowiązku, ale jeśli właściciel będzie chciał montażu czarnej skrzynki, może to zrobić dobrowolnie.

Gdzie zamontowana będzie czarna skrzynka?

Czarna skrzynka, będzie zamontowana w bezpiecznym i trudno dostępnym miejscu w pojeździe, aby zapewnić jego ochronę przed uszkodzeniami w razie wypadku. Najczęściej system EDR będzie umieszczany w centralnej części pojazdu, w okolicach tunelu środkowego, w pobliżu podłogi.

Lokalizacja ta chroni urządzenie przed bezpośrednim wpływem kolizji i umożliwia rejestrowanie dokładnych danych bez zakłóceń. Dzięki temu, nawet w przypadku poważnych wypadków, system EDR jest w stanie zachować integralność i dostarczyć cennych informacji do analizy zdarzeń drogowych.

Kto może odczytać dane z czarnej skrzynki?

Dane z czarnej skrzynki będą mogły odczytywać uprawnione osoby i instytucje w określonych sytuacjach. Przede wszystkim dostęp do tych danych zyskają:

• Policja i organy ścigania - w ramach dochodzeń związanych z wypadkami drogowymi, aby ustalić przyczyny i przebieg zdarzenia.
• Prokuratura i sądy - w kontekście postępowań prawnych i sądowych, gdy dane z EDR mogą stanowić dowód w sprawie.
• Ubezpieczyciele - w celu oceny okoliczności wypadku i weryfikacji roszczeń ubezpieczeniowych.
• Producenci samochodów - w ramach analizy technicznej i poprawy bezpieczeństwa pojazdów.
• Właściciel pojazdu lub osoba upoważniona - mają prawo do wglądu w dane z czarnej skrzynki swojego pojazdu.

Dostęp do danych EDR jest ściśle regulowany prawnie, aby chronić prywatność kierowców i pasażerów oraz zapewnić, że dane są wykorzystywane tylko w uzasadnionych przypadkach.

Czarne skrzynki w autach - jaki będą miały wpływ na bezpieczeństwo na drogach?

Czarne skrzynki w samochodach będą miały znaczny wpływ na poprawę bezpieczeństwa na drogach. Rejestracja danych z momentu przed, w trakcie i po wypadku pozwoli na dokładną analizę przyczyn zdarzeń drogowych, a dzięki temu możliwe będzie identyfikowanie i eliminowanie czynników ryzyka.

Dokładne dane z czarnej skrzynki mogą wspierać organy ścigania w prowadzeniu precyzyjnych dochodzeń. Szybsze ustalenie winnych stron przyspieszy procesy prawne.

Informacje z EDR pomogą także służbom ratunkowym w ocenie siły kolizji i potencjalnych obrażeń uczestników wypadku, co przyspieszy odpowiednie działania ratunkowe.

Analiza danych z wypadków może dostarczyć producentom samochodów cennych informacji, które mogą być wykorzystane do udoskonalenia konstrukcji pojazdów oraz wprowadzenia nowych, bardziej skutecznych systemów bezpieczeństwa.

Wiedza o tym, że pojazd jest wyposażony w system EDR, może działać jako czynnik zniechęcający do ryzykownych zachowań na drodze, takich jak przekraczanie prędkości czy agresywna jazda. A edukacja na temat funkcjonowania i korzyści płynących z EDR może podnieść świadomość kierowców na temat bezpiecznej jazdy i konieczności przestrzegania przepisów drogowych.

Wprowadzenie czarnych skrzynek do samochodów jest krokiem w stronę bardziej zautomatyzowanej, precyzyjnej i bezpiecznej przyszłości w ruchu drogowym.