Zasada prawej ręki to jedna z podstawowych reguł ruchu drogowego, która ma duże znaczenie dla bezpieczeństwa i płynności jazdy. Mimo swojej prostoty, wciąż budzi wiele wątpliwości i bywa ignorowana przez kierowców, co prowadzi do kolizji i nieporozumień na drodze. Jak prawidłowo ją stosować i w jakich sytuacjach obowiązuje? Sprawdźcie!
Co to jest zasada prawej ręki?
Zasada prawej ręki to jedna z podstawowych reguł obowiązujących w ruchu drogowym, która określa pierwszeństwo przejazdu na skrzyżowaniach bez znaków drogowych. Polega ona na tym, że kierowca musi ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony. Przepis ten jest szczególnie istotny na skrzyżowaniach równorzędnych, gdzie brak jest znaków drogowych regulujących pierwszeństwo.
Zasadę prawej ręki reguluje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. Konkretne odniesienie do niej znajdziemy w art. 25 ust. 1, który brzmi:
"Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo - także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo.”
Oznacza to, że w sytuacji, gdy skrzyżowanie nie jest oznakowane znakami pierwszeństwa (np. A-7 „ustąp pierwszeństwa” lub B-20 „STOP”), pierwszeństwo przejazdu ma zawsze pojazd nadjeżdżający z prawej strony.
Kiedy obowiązuje zasada prawej ręki?
Na skrzyżowaniach równorzędnych (głównie oznaczonych znakiem A-5) – czyli takich, które nie są oznakowane znakami pierwszeństwa. W tej sytuacji kierowca musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z jego prawej strony. Dotyczy to również pojazdów szynowych.
Na kolizyjnych skrętach w lewo na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną.
Nieoznakowanych skrzyżowaniach.
Na drogach wewnętrznych i osiedlowych – jeśli nie ma znaków regulujących pierwszeństwo, kierowcy powinni stosować zasadę prawej ręki.
Na parkingach i strefach ruchu – jeśli brakuje oznakowania regulującego pierwszeństwo, kierujący muszą stosować się do zasady prawej ręki.
Kiedy zasada prawej ręki nie obowiązuje?
Zasada prawej ręki nie ma zastosowania w sytuacjach, gdy:
Skrzyżowanie jest oznakowane znakami regulującymi pierwszeństwo (np. A-7 „ustąp pierwszeństwa” lub B-20 „STOP”).
Pierwszeństwo określają sygnalizatory świetlne – wówczas kierowcy stosują się do sygnalizacji.
Na drogach z pierwszeństwem przejazdu – kierowcy jadący drogą główną mają pierwszeństwo niezależnie od tego, z której strony nadjeżdżają inni uczestnicy ruchu.
W strefach zamieszkania – tutaj pierwszeństwo mają piesi, a pojazdy wyjeżdżające z takiej strefy muszą ustąpić pierwszeństwa wszystkim użytkownikom drogi.
Na rondach oznaczonych znakiem A-7 „ustąp pierwszeństwa”.
Czy zasada prawej ręki obowiązuje na parkingach i drogach wewnętrznych?
Tak, zasada prawej ręki obowiązuje także w strefach ruchu, które są wyznaczone m.in. na drogach wewnętrznych, czyli np.: parkingach, które są oznaczone znakiem D-52 „strefa ruchu”.
Często bywa tak, że parkingi czy drogi wewnętrzne nie mają znaków ani sygnalizacji, która określa pierwszeństwo, dlatego powinno stosować się regułę prawej ręki.
Najczęstsze błędy kierowców przy zasadzie prawej ręki
Nieprawidłowe stosowanie zasady prawej ręki jest częstą przyczyną kolizji i niebezpiecznych sytuacji na drogach. Wielu kierowców nie do końca rozumie, kiedy zasada ta obowiązuje, lub ignoruje ją, sądząc, że inne reguły mają pierwszeństwo.
Sprawdźcie najczęstsze błędy, które popełniają kierowcy w sytuacjach wymagających stosowania zasady prawej ręki:
Nieustąpienie pierwszeństwa na skrzyżowaniu równorzędnym - najczęstszym błędem jest ignorowanie zasady prawej ręki na skrzyżowaniach, które nie są oznakowane znakami pierwszeństwa. Wielu kierowców zakłada, że jadąc szerszą drogą, mają pierwszeństwo, co jest błędem. Na skrzyżowaniach równorzędnych obowiązuje jedna zasada – pierwszeństwo ma pojazd nadjeżdżający z prawej strony.
Nieuwzględnianie jednośladów i innych pojazdów - kolejnym częstym błędem jest ignorowanie rowerzystów, motorowerzystów czy motocyklistów. Jeśli nadjeżdżają oni z prawej strony, również mają pierwszeństwo, tak samo jak inne pojazdy silnikowe. Wielu kierowców błędnie uważa, że zasada prawej ręki dotyczy tylko samochodów, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji.
Brak ostrożności na parkingach i drogach osiedlowych - zasada prawej ręki obowiązuje także na parkingach i w strefach ruchu, gdzie nie ma wyznaczonego pierwszeństwa. Często kierowcy nie stosują się do niej, myśląc, że kto jedzie "główną alejką" na parkingu, ten ma pierwszeństwo.
Zbyt szybka jazda na skrzyżowaniach równorzędnych - niekontrolowana prędkość na skrzyżowaniach bez oznakowania to kolejny błąd. Wielu kierowców wjeżdża na skrzyżowanie bez wcześniejszego upewnienia się, czy nie nadjeżdża pojazd z prawej strony. Zasada prawej ręki wymaga nie tylko jej stosowania, ale także odpowiedniej ostrożności i obserwacji sytuacji drogowej.
Zakładanie, że inne pojazdy ustąpią pierwszeństwa - niektórzy kierowcy, wiedząc, że mają pierwszeństwo, wjeżdżają na skrzyżowanie bez upewnienia się, czy drugi uczestnik ruchu ich zauważył i faktycznie się zatrzyma. W ruchu drogowym obowiązuje zasada ograniczonego zaufania – nawet jeśli mamy pierwszeństwo, warto upewnić się, że inni kierowcy również znają i stosują zasadę prawej ręki.
Ignorowanie zasady w warunkach złej widoczności - deszcz, mgła, śnieg czy nawet zbyt wysoka roślinność w pobliżu skrzyżowania mogą ograniczać widoczność. Niektórzy kierowcy zapominają, że w takich sytuacjach należy zwolnić i uważnie sprawdzić, czy z prawej strony nie nadjeżdża inny pojazd.
Brak reakcji na zmieniające się warunki drogowe - na niektórych skrzyżowaniach równorzędnych mogą pojawić się nowe oznakowania, które zmieniają dotychczasowe zasady pierwszeństwa. Wielu kierowców, przyzwyczajonych do wcześniejszej organizacji ruchu, nie zwraca uwagi na nowe znaki i stosować zasadę prawej ręki w miejscach, gdzie już ona nie obowiązuje.
Aby uniknąć kolizji i nieporozumień, warto pamiętać o kilku zasadach:
Zawsze obserwować otoczenie i upewnić się, że żaden pojazd nie nadjeżdża z prawej strony.
Nie zakładać, że inni kierowcy znają przepisy – lepiej być ostrożnym niż uczestniczyć w kolizji.
Zwolnić przed skrzyżowaniem równorzędnym, zwłaszcza gdy widoczność jest ograniczona.
Stosować zasadę ograniczonego zaufania – nawet jeśli mamy pierwszeństwo, sprawdźmy, czy inny kierowca na pewno ustępuje.
Zasada prawej ręki to podstawowe i proste do zapamiętania rozwiązanie, które zwiększa płynność i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Stosując ją świadomie i z należytą ostrożnością, można uniknąć wielu niebezpiecznych sytuacji na drodze.
Czy można dostać mandat za niestosowanie się do zasady prawej ręki?
Tak, za nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniu w sytuacji równorzędnej, można otrzymać mandat w wysokości od 500 do 5000 zł oraz 6 punktów karnych.
Taka sama kara będzie wymierzona za nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu.
Wesprzyj nas!