W sytuacjach awaryjnych, podczas wypadków czy na skrzyżowaniach bez sygnalizacji świetlnej, policjanci często przejmują kontrolę nad ruchem drogowym. Czy znacie gesty, których używają, aby zarządzać ruchem? Dowiedzcie się jak reagować na różne gesty policjantów, aby jeździć bezpiecznie i zgodnie z przepisami.
Kto może kierować ruchem drogowym?
W Polsce kierowanie ruchem drogowym może być wykonywane przez różne osoby i służby, w zależności od sytuacji. Regulacje tych kwestii znajdują się w ustawie Prawo o ruchu drogowym.
Zgodnie z przepisami do kierowania ruchem uprawnieni są:
- Policja, czyli główna służba odpowiedzialna za kierowanie ruchem drogowym. Funkcjonariusze policji mogą to robić w każdej sytuacji, w której zachodzi potrzeba bezpośredniego zarządzania ruchem, np. podczas wypadków, awarii sygnalizacji świetlnej, wydarzeń masowych czy kontroli drogowych.
- Żandarmeria Wojskowa ma prawo kierować ruchem drogowym w strefach operacji wojskowych, podczas konwojów wojskowych oraz w sytuacjach, gdy jest to konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego.
- Straż Graniczna
- Inspekcja Transportu Drogowego ma uprawnienia do kierowania ruchem drogowym podczas kontroli drogowych, sprawdzania stanu technicznego pojazdów, kontroli przestrzegania przepisów dotyczących czasu pracy kierowców oraz innych czynności związanych z ich kompetencjami.
- Służba Celno-Skarbowa
- Straż Miejska i Straż Gminna, funkcjonariusze tych służb mają uprawnienia do kierowania ruchem drogowym w określonych sytuacjach, takich jak zabezpieczenie imprez masowych, akcje ratunkowe czy działania prewencyjne.
- Pracownicy kolejowi na przejazdach kolejowych mają uprawnienia do kierowania ruchem w celu zapewnienia bezpieczeństwa na skrzyżowaniach dróg z torami kolejowymi.
- Osoby działające w imieniu zarządcy drogi oraz wykonujące roboty na drodze na zlecenie lub za zgodą zarządcy drogi mogą kierować ruchem w trakcie wykonywania prac drogowych, aby zapewnić bezpieczeństwo i płynność ruchu w rejonie robót.
- Osoby nadzorujące bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię w wyznaczonym miejscu są uprawnione do kierowania ruchem w celu ochrony dzieci przechodzących przez jezdnię, na przykład w pobliżu szkół.
- Kierujący autobusem szkolnym mogą kierować ruchem w miejscach postoju związanych z wsiadaniem lub wysiadaniem dzieci, aby zapewnić ich bezpieczne wejście i wyjście z pojazdu.
- Ratownicy górscy podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej mają prawo do kierowania ruchem, aby umożliwić sprawne przeprowadzenie akcji ratunkowej.
- Strażnicy leśni lub funkcjonariusze Straży Parku mają uprawnienia do kierowania ruchem na terenie lasu lub parku narodowego, zapewniając porządek i bezpieczeństwo w tych obszarach.
- Straż Pożarna i członkowie ochotniczej straży pożarnej mogą kierować ruchem drogowym podczas prowadzenia akcji ratunkowych, gaszenia pożarów, usuwania skutków wypadków drogowych lub innych zdarzeń losowych, które mogą wpływać na płynność ruchu.
- Funkcjonariusze Służb Ochrony Państwa podczas wykonywania czynności związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa ochranianych osób, obiektów i urządzeń.
- Piloci mogą kierować ruchem podczas wykonywania czynności związanych z przejazdem pojazdów nienormatywnych, aby zapewnić bezpieczeństwo i płynność przejazdu.
Kierowanie ruchem przez wyżej wymienione służby i osoby jest szczególnie ważne w sytuacjach awaryjnych, podczas dużych wydarzeń publicznych, przy awariach sygnalizacji świetlnej, a także w trakcie prowadzenia akcji ratunkowych i prewencyjnych.
Bezpieczeństwo na drodze - rola policjanta w kierowaniu ruchem
Policjant kierujący ruchem ma za zadanie zapewnić bezpieczeństwo i płynność ruchu drogowego, szczególnie w sytuacjach awaryjnych, podczas wypadków, na skrzyżowaniach bez sygnalizacji świetlnej oraz podczas dużych wydarzeń publicznych.
Policjant wówczas wydaje gesty i sygnały, które są nadrzędne wobec sygnalizacji świetlnej i znaków drogowych, aby sprawnie i bezpiecznie zarządzać ruchem pojazdów oraz pieszych.
Podstawowe gesty policjanta kierującego ruchem
Podstawowe sygnały policjanta kierującego ruchem drogowym są istotne dla zapewnienia płynności i bezpieczeństwa na drogach. Policjant wchodzi na skrzyżowanie w sposób, który umożliwia mu bycie widocznym dla wszystkich uczestników ruchu, nie zakłócając przy tym ruchu pojazdów i pieszych.
Pozycja podstawowa - policjant ustawia się tak, aby linia jego barków wskazywała otwarty kierunek ruchu. Ręce są opuszczone wzdłuż tułowia, głowa wykonuje zwroty w lewo i w prawo, a nogi są w lekkim rozkroku. W ten sposób policjant sygnalizuje otwarty kierunek ruchu.
Gesty upewniające - policjant wykonuje gesty, które mają upewnić uczestników ruchu o utrzymaniu kierunku i przyspieszyć przejazd pojazdów. Może to robić prawą ręką, zginając ją w łokciu i kierując dłoń pionowo w stronę nadjeżdżających pojazdów, lub lewą ręką, zginając ją za siebie na wysokości lewego ucha.
Zmiana kierunku ruchu - aby zmienić kierunek ruchu, policjant podnosi prawą rękę przodem do góry, tak aby dłoń znalazła się powyżej głowy. Następnie wykonuje zwrot o 90 stopni w lewo lub w prawo i wyciąga poziomo obie ręce w bok na wysokość barków. Wykonując ruchy łukiem przed sobą, sygnalizuje nowy kierunek ruchu.
Zatrzymanie pojazdu - aby zatrzymać pojazd nadjeżdżający z lewej strony, policjant wyciąga w bok lewą rękę zgiętą w łokciu, kierując dłoń do góry. W przypadku pojazdów nadjeżdżających z prawej strony, podnosi prawą rękę do góry, tworząc kąt prosty z przedramieniem.
Sprowadzanie pojazdów - policjant może sprowadzać pojazdy do osi skrzyżowania, wykonując ruchy po łuku w płaszczyźnie pionowej. Może również wskazywać miejsce do chwilowego zatrzymania pojazdu.
Gesty przyspieszające ruch - aby przyspieszyć przejazd pojazdów, policjant wykonuje gesty ręką po łuku od prawej do lewej strony w płaszczyźnie poziomej.
Skręt w lewo - w celu przepuszczenia pojazdów skręcających w lewo, policjant najpierw zatrzymuje ruch pojazdów nadjeżdżających z przeciwnego kierunku, a następnie gestem ręki zezwala na skręt w lewo.
Policjant może również używać gwizdka, aby zwrócić uwagę kierowców i pieszych na sygnały, które daje. Częstotliwość zmian kierunku ruchu jest dostosowywana do natężenia ruchu na drodze, aby nie dopuścić do blokowania skrzyżowania. Szczególną uwagę zwraca się na umożliwienie przejazdu pojazdom komunikacji zbiorowej oraz pojazdom długim, ciężkim lub powolnym.
Jak reagować na gesty policjanta na skrzyżowaniu?
Przypominamy, że gesty policjanta kierującego ruchem są nadrzędne wobec sygnałów świetlnych i znaków drogowych. Zawsze postępujcie zgodnie z jego poleceniami, aby zapewnić bezpieczeństwo i płynność ruchu na drodze.
Pozycja podstawowa policjanta:
Opis gestu: policjant stoi w lekkim rozkroku z opuszczonymi rękami, linia jego barków wskazuje otwarty kierunek ruchu.
Co robić: kierowcy mogą kontynuować jazdę w kierunku wskazywanym przez barki policjanta. Jeżeli policjant patrzy w Waszym kierunku, to oznacza, że macie zielone światło i możecie jechać.
Gesty upewniające uczestników ruchu:
Opis gestu: policjant wykonuje gesty ręką, aby upewnić kierowców, że mogą kontynuować jazdę (przykładowo: prawą ręką od wyprostowanego ramienia w kierunku nadjeżdżających pojazdów do lewego barku).
Co robić: kontynuujcie jazdę zgodnie z kierunkiem wskazanym przez policjanta. Gesty te mają na celu przyspieszenie ruchu i upewnienie kierowców, że mogą bezpiecznie jechać.
Zmiana kierunku ruchu:
Opis gestu: policjant podnosi prawą rękę do góry, wykonuje zwrot o 90° w lewo lub w prawo, wyciąga poziomo obie ręce w bok na wysokość barków.
Co robić: zatrzymajcie się, jeśli policjant podniósł rękę do góry. Po zmianie pozycji przez policjanta, kierujcie się jego nową pozycją i gestami, które wskazują otwarty kierunek ruchu.
Zatrzymanie pojazdu:
Opis gestu dla pojazdów nadjeżdżających z lewej strony: policjant wyciąga lewą rękę zgiętą w łokciu, przedramię i dłoń skierowane w górę.
Opis gestu dla pojazdów nadjeżdżających z prawej strony: policjant podnosi prawą rękę, tworząc kąt prosty z przedramieniem, dłoń zwrócona w kierunku zatrzymywanych pojazdów.
Co robić: zatrzymajcie się natychmiast, gdy zobaczycie taki gest. Upewnijcie się, że jesteście w pełni zatrzymani przed linią zatrzymania lub przed skrzyżowaniem.
Sprowadzanie pojazdów:
Opis gestu: policjant wykonuje ręką ruch po łuku w płaszczyźnie pionowej, harmonijnie zginając rękę w łokciu, nadgarstku i samej dłoni.
Co robić: podążajcie za gestem policjanta, który może wskazywać na sprowadzenie pojazdu do osi skrzyżowania lub do określonego miejsca na skrzyżowaniu.
Otwarcie ruchu w prawo:
Opis gestu: policjant wykonuje ruch ręką po łuku (od prawej do lewej strony) w płaszczyźnie poziomej.
Co robić: możecie kontynuować jazdę w prawo, zgodnie z gestem policjanta.
Przepuszczanie pojazdów skręcających w lewo:
Opis gestu: policjant zatrzymuje pojazdy nadjeżdżające z przeciwnego kierunku i wskazuje pierwszy pojazd skręcający w lewo, przenosząc rękę górą za siebie na wysokości karku.
Co robić: jeśli skręcacie w lewo i widzicie ten gest, kontynuujcie jazdę, zgodnie z poleceniami policjanta.
Sygnał "uwaga":
Opis gestu: policjant może używać gwizdka i podnosić prawą rękę do góry.
Co robić: zwróćcie szczególną uwagę na polecenia policjanta. Może to oznaczać, że na skrzyżowaniu dzieje się coś wymagającego szczególnej ostrożności.