Często podczas kontroli drogowej kierowcy zastanawiają się, czy zamiast mandatu mogą otrzymać pouczenie? Decyzja o formie sankcji zależy od wielu czynników, w tym charakteru wykroczenia i postawy kierowcy. Poznajcie zasady i okoliczności, w których policjant może zdecydować się na pouczenie zamiast mandatu.
Pouczenie od policjanta – co na to przepisy?
Zgodnie z Kodeksem wykroczeń, art. 41 o stosowaniu środków pozapenalnych, policjant może wydać pouczenie w stosunku do sprawcy danego wykroczenia.
„W stosunku do sprawcy czynu można poprzestać na zastosowaniu pouczenia, zwróceniu uwagi, ostrzeżeniu lub na zastosowaniu innych środków oddziaływania wychowawczego.”
Kto może wydać decyzję o pouczeniu?
Policjant, który ujawnił wykroczenie, jeśli ten środek zostanie zastosowany bezpośrednio po ujawnieniu popełnionego przez sprawcę wykroczenia.
Policjant, który prowadzi czynności wyjaśniające w sprawie o dane wykroczenie, jeśli okoliczności uzasadniające tego środka zaistniały w toku prowadzonych czynności.
Kiedy policjant może zdecydować się na pouczenie?
Policjant może zdecydować się na pouczenie zamiast mandatu w sytuacjach, gdy uzna, że wykroczenie jest mało szkodliwe społecznie i nie stanowi poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Decyzja ta jest zależna od oceny konkretnej sytuacji oraz od postawy kierowcy. Jeśli kierowca wykazuje skruchę, współpracuje z funkcjonariuszem i nie jest recydywistą, istnieje większa szansa na uzyskanie pouczenia.
Policjant oceni także, czy dane wykroczenie nie było wynikiem celowego działania, a raczej wynikiem nieuwagi lub nieświadomości przepisów przez kierowcę.
Jakie czynniki wpływają na decyzję o pouczeniu zamiast mandatu?
Na decyzję o udzieleniu pouczenia zamiast mandatu może wpłynąć wiele czynników. Trzeba mieć jednak na uwadze, że decyzja o tym, czy wydać pouczenie czy mandat zawsze będzie należeć do funkcjonariusza policji.
Policjant oceni stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu i weźmie pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób oraz okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków oraz postać zamiaru, motywację sprawcy i rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.
Okoliczności, które uzasadnią zastosowanie pouczenia, są zwłaszcza:
- Naprawienie wyrządzonej szkody.
- Przywrócenie stanu poprzedniego.
- Przeprowadzenie pokrzywdzonego.
- Zapewnienie ze strony sprawcy o niepopełnianiu w przyszłości podobnego czynu zabronionego.
- Wykonanie zaniechanego obowiązku.
Pamiętajcie, że najlepszym sposobem na to, aby uniknąć zarówno mandatu, jak i pouczenia jest stosowanie się do przepisów ruchu drogowego oraz bezpieczna jazda.
Kiedy nie stosuje się pouczenia?
Pouczenia nie stosuje się w przypadku wykroczeń, za które orzeka się środek karny.
Środkami karnymi są: zakaz prowadzenia pojazdów, przepadek przedmiotów, nawiązka, obowiązek naprawienia szkody, podanie orzeczenie o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób oraz inne środki karne, które określa ustawa.
Oznacza to, że jeśli przepis w kodeksie przewiduje zastosowanie środka karnego, wówczas nie ma szans na otrzymanie wyłącznie pouczenia.
Poza tym, samo wystawienie pouczenia nie powoduje, że do sądu nie może zostać skierowany wniosek o ukaranie sprawcy lub nałożona może zostać grzywna w drodze mandatu karnego.