Zasady pierwszeństwa w ruchu drogowym są jasno wyjaśnione, ale wciąż wielu kierowcom zdarza się o nich zapomnieć lub… wymusić je i kolizja gotowa. Dlatego, przypominamy Wam najważniejsze zasady pierwszeństwa na drodze i podajemy przykłady, w których należy je zastosować. Sprawdźcie!
Podstawowe zasady pierwszeństwa w ruchu drogowym
W ruchu drogowym pierwszeństwo jest jednym z najważniejszych aspektów, zapewniającym płynność i bezpieczeństwo na drogach.
Polskie przepisy, dotyczące zasad pierwszeństwa, opierają się na regulacjach zawartych w Kodeksie drogowym oraz na odpowiednich znakach drogowych.
Zasada prawej ręki – kiedy ją stosować?
Na skrzyżowaniach równorzędnych, na których nie ma znaków określających pierwszeństwo, obowiązuje zasada prawej ręki. Oznacza to, że kierowca musi ustąpić pojazdom nadjeżdżającym z jego prawej strony.
Przykład: jeśli jesteście na skrzyżowaniu, a z prawej strony nadjeżdża inny pojazd, musicie mu ustąpić.
Pierwszeństwo na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną
Sygnalizacja świetlna ma najwyższy priorytet w regulacji ruchu na skrzyżowaniach. Zielone światło daje pierwszeństwo do jazdy, żółte światło wymaga przygotowania się do zatrzymania, a czerwone światło nakazuje zatrzymanie.
Przykład: jeśli macie zielone światło, macie pierwszeństwo, ale zawsze warto upewnić się, że inni uczestnicy ruchu przestrzegają sygnalizacji.
Jakie zasady pierwszeństwa obowiązują na rondzie?
Na skrzyżowaniach z ruchem okrężnym, kierowcy wjeżdżający na rondo muszą ustąpić pierwszeństwa pojazdom już znajdującym się na rondzie, chyba że znaki drogowe stanowią inaczej.
Znaki poziome i pionowe często precyzują zasady pierwszeństwa na rondach, dlatego kierowcy powinni je dokładnie obserwować.
Pierwszeństwo na skrzyżowaniach z oznakowaniem
Znaki drogowe, takie jak "ustąp pierwszeństwa" (A-7) czy "droga z pierwszeństwem" (D-1), precyzyjnie wskazują, kto ma pierwszeństwo na skrzyżowaniach.
Przykład: jeśli zbliżacie się do skrzyżowania z znakiem "ustąp pierwszeństwa", musicie ustąpić wszystkim pojazdom na drodze z pierwszeństwem.
Pierwszeństwo pieszych na przejściach
Piesi mają pierwszeństwo na przejściach dla pieszych. Kierowcy muszą ustąpić pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu oraz wchodzącym na nie.
Przykład: jeśli zbliżacie się do przejścia dla pieszych i widzicie pieszego wchodzącego na pasy, musicie się zatrzymać i pozwolić mu przejść.
Pierwszeństwo rowerzystów – kiedy należy ustąpić?
Kierowcy muszą ustąpić pierwszeństwa rowerzystom na przejazdach dla rowerzystów, zarówno na oznakowanych, jak i nieoznakowanych.
Rowerzyści mają także pierwszeństwo na drogach dla rowerów. Kierowcy przecinający takie drogi muszą ustąpić pierwszeństwa rowerzystom.
Pierwszeństwo pojazdów uprzywilejowanych – co to znaczy?
Stosowanie: pojazdy uprzywilejowane, takie jak karetki pogotowia, straż pożarna, policja, mają pierwszeństwo w każdej sytuacji, w której używają sygnałów świetlnych i dźwiękowych.
Przykład: jeśli słyszycie syreny i widzicie migające światła, musicie zjechać na bok i umożliwić przejazd pojazdowi uprzywilejowanemu.
Kto ma pierwszeństwo w strefach zamieszkania?
Stosowanie: w strefach zamieszkania piesi mają pierwszeństwo przed pojazdami, a prędkość jest ograniczona do 20 km/h. Kierowcy muszą ustąpić pieszym na całej szerokości drogi.
Przykład: jeśli wjeżdżacie do strefy zamieszkania, musicie zwolnić do 20 km/h i ustępować pieszym, którzy mogą znajdować się na drodze.
Zachowanie szczególnej ostrożności – kiedy warto być przezornym?
W sytuacjach, gdzie zasady pierwszeństwa nie są jasne, kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość i być gotowi do ustąpienia pierwszeństwa.
Nawet jeśli kierowca ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu, zawsze warto upewnić się, że inni uczestnicy ruchu rzeczywiście mu ustąpią.
Jaka jest hierarchia pierwszeństwa w regulowaniu ruchem drogowym?
W sytuacjach, gdzie różne źródła regulują ruch drogowy, kierowcy muszą znać i przestrzegać właściwej hierarchii pierwszeństwa.
Oto prawidłowa kolejność, w jakiej kierowcy powinni się podporządkować, zaczynając od najwyższego priorytetu:
Polecenia i sygnały wydawane przez osobę kierującą ruchem
Polecenia wydawane przez osobę kierującą ruchem mają najwyższy priorytet, nawet jeśli są sprzeczne z sygnalizacją świetlną czy znakami drogowymi.
Przykład: jeśli policjant wskazuje, żeby przejechać mimo czerwonego światła, kierowca musi postępować zgodnie z poleceniem policjanta.
Sygnalizacja świetlna
W sytuacji, gdy nie ma osoby kierującej ruchem, kierowcy muszą stosować się do sygnalizacji świetlnej.
Przykład: zielone światło pozwala na jazdę, żółte oznacza przygotowanie się do zatrzymania, a czerwone wymaga zatrzymania.
Znaki drogowe pionowe
Znaki pionowe, takie jak "stop", "ustąp pierwszeństwa", "droga z pierwszeństwem" i inne, mają wyższy priorytet niż znaki poziome oraz zasada prawej ręki.
Przykład: znak "ustąp pierwszeństwa" wymaga ustąpienia pojazdom na drodze głównej niezależnie od zasad wynikających z układu dróg.
Znaki drogowe poziome
Znaki poziome, takie jak linie, strzałki kierunkowe, przejścia dla pieszych, mają niższy priorytet niż sygnalizacja świetlna i znaki pionowe, ale są ważniejsze niż zasada prawej ręki.
Przykład: linia ciągła oznacza zakaz przejeżdżania, a linie przerywane pozwalają na zmianę pasa ruchu, o ile nie koliduje to z wyższymi priorytetami.
Zasada prawej ręki
Stosowana jest na skrzyżowaniach równorzędnych, gdzie brak jest sygnalizacji świetlnej, znaków pionowych i poziomych.
Przykład: na skrzyżowaniu równorzędnym bez znaków drogowych, kierowca musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony.