Nowe drogi oznaczają wiele udogodnień dla kierowców, ale większy dyskomfort dla otoczenia zewnętrznego, nierzadko również mieszkańców danego obszaru. Chcąc zapobiec wszelkim niedogodnościom stawia się ekrany akustyczne, których celem jest ochrona przed hałasem.
Obecnie przy drogach, które są zarządzane przez GDDKiA, ekrany akustyczne mają powierzchnię ponad 6 mln m2! Trwałość takich ekranów wynosi od 5 do nawet ponad 15 lat. Wszystko zależy od zastosowanego materiału w konstrukcji i lokalizacji danego ekranu akustycznego.
Średni koszt budowy 1m2 ekranu akustycznego jest zależny od wysokości konstrukcji i użytego materiału, ale waha się pomiędzy 1 000 zł a 1 600 zł.
Jak planuje się rozmieszczenie ekranów akustycznych?
Już na etapie procesu projektowania dróg analizuje się różne możliwości walki z hałasem. Zwykle zaczyna się od typowania przebiegu drogi, celem ominięcia w jak największym stopniu obszarów zabudowanych, następnie odpowiednio projektuje się niwelety, by tam gdzie to możliwe, prowadzić drogę w wykopie, a kończy na analizie konkretnych rozwiązań technicznych, które mają zredukować poziom hałasu drogowego, brane są pod uwagę np.: wały betonowe, ekrany akustyczne lub ziemne, a nawet konstrukcje ziemno-betonowe.
Brane są pod uwagę również takie aspekty, jak poziom przekroczeń, usytuowanie zabudowy i warunki terenu. Zwykle to właśnie ekrany akustyczne stanowią najlepsze rozwiązanie w różnych scenariuszach. A nowoczesne technologie pozwalają na wybór produktu pomiędzy ekranami z trocinobetonu lub plexiglasu.
Zanim ekrany akustyczne powstaną, trzeba przejść przez procedury
Zanim jednak dojdzie do momentu montażu ekranów akustycznych, przygotowuje się specjalną dokumentację, które pozwala uzyskać pozwolenie na realizację tej inwestycji drogowej. Należy w tym celu również przeprowadzić analizę środowiskową i sporządzić specjalny raport o oddziaływaniu na środowisko.
Dopiero po zatwierdzeniu przez właściwego terytorialnie regionalnego dyrektora ochrony środowiska i uzyskaniu decyzji ZRID, można zrealizować inwestycję.
Bardzo ważne obostrzenia przy budowie ekranów akustycznych
Co ważne, te zabezpieczenia akustyczne mogą powstać wyłącznie w celu ochrony terenów, które są wymienione w klasyfikacji miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub zaklasyfikowane przez gminy jako tereny, które podlegają ochronie akustycznej. A to oznacza, że nie spotkacie ekranów akustycznych tam, gdzie są tereny usługowe.
I co również istotne, żaden inny zarządca drogi, czy nawet GDDKiA nie mogą podczas realizowania inwestycji budowy ekranów akustycznych i po jej zakończeniu, wybudować mniej czy więcej ekranów, a nawet zmienić ich lokalizację czy wysokość.
Te zabezpieczenia powstają w oparciu o wiążące inwestora decyzje i pozwolenia.
Czasem dochodzi jednak do trudnych sytuacji
Jak to w życiu bywa, czasem zdarza się i taki scenariusz iż mimo wiedzy o budowie danej drogi czy nawet w czasie prac w terenie, niektóre podmioty decydują się budowę nowych domów, a nawet całych osiedli wzdłuż realizowanego procesu montowania ekranów akustycznych.
A następnie, gdy nowe posiadłości są oddawane do użytkowania, mieszkańcy są niezadowoleni z powodu uciążliwego hałasu i oczekują wybudowania nowych ekranów akustycznych.
Rozwiązaniem tego problemu jest przeprowadzana po roku analiza porealizacyjna, gdy potoki oraz natężenie ruchu na nowym odcinku drogi osiągną swój docelowy charakter. Wyniki takiej analizy przedkłada się organowi ochrony środowiska po upłynięciu 18 miesięcy.
Jeśli poziom hałasu przekracza dopuszczalne normy, wówczas budowane są dodatkowe zabezpieczenia, które są wskazane w decyzji marszałka danego województwa lub starosty.
Co mogą zrobić mieszkańcy, gdy dokucza im hałas powodowany przez ruch na drodze?
Mieszkańcy danego obszaru mogą również składać wniosek, który dotyczy zbyt dużego hałasu, jaki jest generowany przez ruch na danej sieci dróg krajowych. Dokument składa się do organu ochrony środowiska, który może nakazać wykonanie przeglądu ekologicznego.
Jeśli wynik tego badania będzie wykazywał, ze standardy jakości środowiska nie są dotrzymywane, ze względu np.: na zbyt duży hałas (ponad normy), to organ może wydać decyzję, która zobowiąże inwestora do działania naprawczego, czyli np.: budowy ekranów akustycznych lub ich podwyższenie, jeśli są już zamontowane.
Jak sprawdza się poziom hałasu z ruchu drogowego?
Pomiary poziomu hałasu wykonuje się odpowiednią aparaturą pomiarową, która pracuje w sposób wskazany w regulacjach prawnych. Tylko taki pomiar jest wiarygodny i stanowi faktyczną podstawę do stwierdzenia przekroczenia norm.
A jeśli chodzi o normy, to w Polsce obowiązują dopuszczalne poziomu hałasu w środowisku:
- 45 dB - w nocy dla szpitali poza miastem i stref uzdrowiskowych „A”,
- 50 dB - w dzień dla szpitali poza miastem i stref uzdrowiskowych „A”,
- 56 dB - w nocy dla szkół, szpitali w miastach i domów opieki, zabudowy jednorodzinnej, mieszkaniowej wielorodzinnej, zagrodowej oraz terenów rekreacyjno-wypoczynkowych,
- 61 dB - w dzień dla zabudowy jednorodzinnej, szkół, szpitali w miastach i domów opieki,
- 65 dB - w dzień dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, zagrodowej oraz terenów rekreacyjno-wypoczynkowych.